داشتن موهای سالم یکی از خواسته های رایج در بین مردم است. سلامت مو نه تنها نشان دهنده سلامت بدن است بلکه نشان دهنده بخشی از شخصیت افراد نیز محسوب می شود. با این حال، در صورتی که موها در معرض عوامل آسیب زا مثل آلودگی های محیطی قرار گیرند یا بنا به برخی شرایط پزشکی و روش های درمانی به راحتی می توانند آسیب ببینید. در این مقاله سعی داریم در رابطه با مراحل مختلف، فاکتورهای دخیل در رشد مو و روش های درمانی آن اطلاعاتی را با شما به اشتراک بگذاریم.
انجام اقدامات ساده برای اطمینان از تمیزی مو، تغذیه و آبرسانی به موهای شما می تواند تا حد زیادی در حفظ سلامت موها کمک کند. چندین درمان خانگی و اقدامات خود مراقبتی می تواند به حل مشکلات مو مانند خشکی مو، شوره سر و ریزش مو کمک کند و رشد مو را نیز همزمان با بهبود شرایط، افزایش دهد. ولی در صورت عدم دریافت نتیجه مورد نظر با روش های خانگی و یا حاد بود مشکل خود بهتر است به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
مراحل رشد مو
موها به صورت چرخه ای در سه مرحله رشد می کنند:
مرحله آناژن: مرحله آناژن که به عنوان مرحله رشد نیز شناخته می شود، با تقسیم سریع سلول های پیاز مو مشخص می شود.
مرحله کاتاژن: در این مرحله رشد مو به دلیل چسبیدن غلاف ریشه خارجی به ریشه مو متوقف می شود. حدود ۳ درصد از کل موها به یکباره وارد این مرحله می شوند.
مرحله تلوژن: این مرحله نهایی چرخه مو با یک مرحله استراحت مشخص می شود. در این مرحله، موها در ریشه قرار می گیرند در حالی که موهای جدیدی در زیر آن رشد می کند.
عوامل موثر بر رشد مو
تعدادی از عوامل داخلی و خارجی می توانند بر سلامت و رشد موهای شما تأثیر بگذارند، که از جمله آنها می توان مراحل زیر را نام برد:
- سن
نازک شدن مو و ریزش مو از عوامل شایع و طبیعی پیری هستند زیرا موها با افزایش سن هم دچار تغییرات ماکروسکوپی و هم سلولی می شوند.
- تغییرات هورمونی
رشد مو تا حد زیادی تحت تأثیر سطوح هورمونی قرار می گیرد و بنابراین زنان ممکن است قبل یا بعد از بارداری و یائسگی دچار ریزش موی موقت شوند. مردان همچنین ممکن است به دلیل تغییر در سطح هورمون دی هیدروتستوسترون همراه با عوامل ژنتیکی تحت تأثیر ریزش موی مردانه قرار بگیرند.
- قرار گرفتن در معرض آفتاب
قرار گرفتن مداوم در معرض اشعه مضر فرابنفش از خورشید می تواند به موها آسیب برساند، در نتیجه باعث شکستگی، خشکی و ریزش مو می شود.
- رژیم غذایی
رشد مو تا حد زیادی به منبع غنی از مواد مغذی بستگی دارد. بنابراین، رژیم غذایی نامناسب یا کمبود مواد مغذی مانند مواد معدنی، ویتامین ها و پروتئین ها می تواند مانع رشد موها شود.
- کمبود آهن یا کم خونی
کمبود آهن یکی از عوامل شایع ریزش مو به ویژه در زنان است زیرا این ماده معدنی برای سنتز پروتئین های سلول های مو بسیار ضروری است.
- آلوپسی آرئاتا
آلوپسی آرئاتا یک اختلال خود ایمنی است که باعث می شود سیستم ایمنی بدن به فولیکول های مو حمله کند، بنابراین مانع رشد مو می شود.
- سایر بیماریها
ریزش مو یا رشد ضعیف مو نیز ممکن است علامت بیماری هایی مانند مشکلات تیروئید، کم خونی داسی شکل و آرتریت روماتوئید باشد.
- مصرف برخی داروها
مصرف برخی از داروها مانند آنتی بیوتیک ها، داروهای نقرس، داروهای ضد افسردگی و شیمی درمانی نیز ممکن است باعث ریزش مو شوند.
- استفاده مکرر از لوازم آرایشی حرارتی مو
استفاده مکرر از ابزارهای حالت دهنده گرما روی موها می تواند موها را ضعیف کرده و آنها را مستعد خشکی و آسیب کند.
- روال نامناسب مراقبت از مو
شانه کردن شدید موها، شانه زدن موها در حالی که خیس هستند، خشک کردن آنها با حوله های زمخت و سفت و شامپو زدن خشن موها اغلب از اشتباهات رایج در مراقبت از مو است که می تواند به موها آسیب برساند و منجر به رشد ضعیف موها شود.
- استرس
استرس یکی از عوامل شایع ریزش مو است. استرس ممکن است در طول بیماریها و بهبودی پس از عمل یا به دلیل عوامل سبک زندگی ایجاد شود.
درمان و تقویت رشد مو
رشد مو تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می گیرد و بنابراین درمان آن بستگی به علت ایجاد کننده این مشکل دارد. می توان از داروهای بدون نسخه بدین منظور استفاده کرد یا برای درمان دارویی جهت مبارزه با مشکل ریزش مو بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید.
درمان های بدون نسخه جهت تقویت رشد موها
درمان OTC( Over- The- Counter) برای اطمینان از رشد مو
انجام هر کدام از درمان های زیر می تواند به بهبود رشد مو و درمان مشکلات زمینه ای کمک کند. بهتر است در مورد مناسب بودن درمان برای مورد خاص خود با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
ماینوکسیدیل: یک داروی موضعی است که سلامت فولیکول های مو را بهبود می بخشد و جریان خون را در پوست سر افزایش می دهد، بنابراین رشد موی جدید را تحریک کرده و ضخامت و تراکم موها را بهبود می بخشد.
اسپری های پپتیدی: این اسپری ها برای اتصال به آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز مورد استفاده قرار می گیرند و مانع از تولید دی هیدروتستوسترون می شوند که همانطور که گفته شد مقدار بیش از حد آن می تواند باعث ریزش مو شود.
استفاده از ویتامین های مو: همچنین می توانید از مکمل بیوتین (ویتامین B7) برای افزایش تولید کراتین مو و بهبود رشد فولیکول استفاده کنید. این امر به ویژه برای افرادی که از کمبود بیوتین رنج می برند یا شرایط پزشکی مانند سندرم ناخن شکننده دارند مفید است.
شامپو کافئین: استفاده از شامپوهای حاوی کافئین با جلوگیری از عملکرد پروتئین فسفودی استراز و در نتیجه بهبود عملکرد فولیکول مو به کنترل ریزش مو کمک می کند. علاوه بر این، به افزایش تولید فاکتور رشد شبه انسولین ۱ (IGF1) که نقش مهمی در پیام رسانی رشد مو دارد، کمک می کند.
سایر درمان های پزشکی موثر بر رشد مو:
اگر داروهای بدون نسخه موثر واقع نشدند یا دچار ریزش بیش از حد مو شدید، در مورد گزینه های درمانی زیر با پزشک خود مشورت کنید:
درمان با فاکتورهای رشد: غلظت بالایی از پلاکت ها به پوست سر تزریق می شود تا رشد و بازسازی بافت مو بهبود یابد. این درمان مبتنی بر تزریق داخل پوستی می تواند به طور موثری برای درمان ریزش موی مردانه و زنانه مورد استفاده قرار گیرد.
کاشت مو: بخش کوچکی از بافت های سالم از یک قسمت از پوست سر یا هر ناحیه اهدا کننده دیگر با فولیکول های موی سالم برداشته می شوند و در ناحیه آسیب دیده که در حال نازک شدن یا طاسی مو است کاشته می شوند. بسیار مهم است که این روش را توسط یک پزشک متخصص مورد اعتماد انجام دهید، زیرا یک کار بس مشکلی است که می تواند آسیب بیشتری به همراه داشته باشد.
درمان های مبتنی بر سلول های بنیادی: این روش درمانی جدید با هدف جوانسازی سلول های بنیادی فولیکول مو برای بهبود رشد مو، بازسازی و تقویت فولیکول مو انجام می شود.
مزوتراپی: در این روش درمانی ترکیبی از مواد مغذی، هورمون ها و آنزیم ها مستقیماً به پوست سر تزریق می شوند تا عملکرد بافت همبند، سیستم ایمنی، سیستم عصبی حسی و سیستم گردش خون را بهبود بخشد، که همه آنها در تقویت رشد مو بسیار موثر هستند.
پلاسمای غنی از پلاکت: در این روش درمانی از فرد مورد نظر خون گرفته می شود، پس از سانتریفیوژ و جداسازی پلاسمای غنی از پلاکت ها و فاکتورهای رشد از سلول های خونی، این ترکیب را به نواحی از پوست سر که دچار طاسی یا ریزش مو شده است تزریق می کنند، بدین ترتیب فاکتوهای رشد موجود در پلاسما باعث بازسازی مو می شود.
نور درمانی: استفاده از نورهای لیزری با فرکانس پایین می تواند رشد فولیکول مو را تحریک کند. این درمان اغلب برای ترکیب بهتر با سایر درمان های رشد مو برای نتایج بهتر استفاده می شود.
در نهایت اینکه ریزش مو یا رشد ضعیف مو یک مشکل شایع است و می تواند به دلیل عوامل محیطی، شیوه زندگی، تغذیه و شرایط پزشکی در هر فردی و در هر سنی بروز کند. خوشبختانه امروزه اکثر موارد ریزش مو را می توان با درمان های دارویی برطرف کرد.
برای مدیریت بهتر این مشکل، مراقبت صحیح از موها بسیار حیاتی است. محصولات مورد استفاده برای موهای خود را درست انتخاب کنید، از رژیم غذایی متعادل استفاده کنید و موهای خود را همواره تمیز نگه دارید. کنترل استرس همچنین کمک بزرگی در جلوگیری از ریزش مو و البته تقویت رشد مو خواهد کرد.