هیالورونیک اسید(HA) یا هیالورونات یک مولکول طبیعی است که در بدن ما تولید میشود. کلمه اسید به خودی خود ممکن است شما را به فکر سوزاندن و کمآبی بدن بیاندازد، اما در واقع این ماده یک تسکیندهنده و آبرسان فوقالعاده قوی پوست است.
این مولکول کوچک و شگفت انگیز، بخشی از مواد مرطوبکننده طبیعی پوست ما را تشکیل میدهد و میتواند تا ۱۰۰۰ برابر وزن خود رطوبت را حفظ کند. همین ویژگی این ماده را به پای ثابت محصولات آبرسان و رطوبترسان از جمله کرمها و ژلهای آبرسان و مرطوبکننده تبدیل کرده است. با استفاده از محصولاتی که حاوی هیالورنیک اسید هستند میتوانید جوانی و نشاط را به پوست خود بازگردانید.
اسید هیالورونیک یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده آبرسانهاست و بهتر است که هنگام خریداری محصولات پوستی مانند آبرسان و مرطوب کننده حتما محصولاتی که حاوی سرامید، گلیسرین و هیالورونیک اسید هستند را انتخاب کنیم.
ژل آبرسان چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟
خواص هیالورونیک اسید
هیالورونیک اسید یک مرطوبکننده قوی است که به تنظیم سطح رطوبت پوست کمک میکند. با افزایش سن، پوست رطوبت مورد نیاز خود را از دست میدهد. نتیجه این روند، کاهش محتوای آب است که مستقیما بر خواص بیومکانیکی پوست اثر میگذارد و باعث از دست دادن استحکام، خاصیت ارتجاعی و حجم پوست میشود.
استفاده طولانی مدت از مواد حاوی اسید هیالورونیک بر روی پوست یا در مکملهای خوراکی می تواند سلامت کلی پوست را بهبود بخشد. این ماده با تقویت خاصیت کشسانی پوست برای کمک به بهبود انعطاف پذیری و خاصیت ارتجاعی کلی پوست نیز عالی عمل میکند.
در ادامه به مهمترین فواید این ماده پر از خاصیت پرداختهایم:
هیدراتاسیون یا آبرسانی پوست
مهمترین ویژگی هیالورونیک اسید برای پوست، آبرسانی کردن آن است. این ماده در حفظ آب بسیار خوب عمل میکند. برای درک بهتر این امر، یک چهارم قاشق چایخوری اسید هیالورونیک را در نظر بگیرید، همین مقدار به ظاهر کم، حدود یک و نیم گالن آب را در خود جای میدهد.
به همین دلیل است که این ماده به عنوان مهمترین و مشهورترین ماده آبرسان شناخته میشود و اغلب برای درمان خشکی پوست یا در کرمهای مرطوب کننده، انواع کرم و ژل آبرسان، لوسیون، پماد و سرم استفاده میشود.
مولکولهای هیالورونیک اسید با جذب رطوبت از محیط اطراف، عمیقا پوست آبرسانی میکنند. آنها همچنین به لایههای سلولی پوست نفوذ کرده و سطح طبیعی هیالورونیک اسید شما را افزایش میدهند و آب را به سلولهای پوست میرسانند.
رطوبتی که از این طریق جذب پوست میشود، نه تنها وارد سطح اولیه پوست میشود بلکه به لایههای عمقی آن نیز نفوذ میکند. ویژگی متمایز کننده هیالورونیک اسید نسبت به سایر مواد آبرسان این است که این ماده آبرسانی پوست را به مدت طولانی تامین میکند.
چگونه پوست خود را آبرسانی کنیم؟
خواص ضد پیری هیالورونیک اسید
پوست جوانتر میتواند آب و رطوبت مورد نیاز خود را به خوبی در خود حفظ کند. با بالا رفتن و افزایش سن، پوست توانایی حفظ رطوبت خود را از دست میدهد.
قرار گیری در معرض آفتاب نیز یکی از عوامل اصلی پیری پوست است. استفاده از محصولات حاوی هیالورونیک اسید به ایجاد لایههای محافظتی کمک میکند و رطوبتی را که در اثر نور خورشید را بازیابی میکند.
مناسب برای پوست های مختلط
هیالورونیک اسید برای انواع پوست مناسب و مفید است. افراد با پوست مختلط هم بدون نگرانی میتوانند از آن استفاده کنند. از آنجایی که پوست مختلط چالش متعادل کردن نواحی خشک و چرب پوست را دارد، عموما پیدا کردن محصول مناسب برای آن دشوار است.
تمیز کردن و پاکسازی نامناسب برای مقابله با پوست چرب باعث خشکی بیشتر قسمتهای خشک می شود و از سوی دیگر، مرطوب کردن قسمتهای خشک باعث چربتر شدن قسمتهای چرب میشود. هیالورونیک اسید یک راه حل عالی برای حل این مشکل است، زیرا به راحتی جذب پوست میشود و با جذب رطوبت از محیط، آبرسانی متعادلی را برای قسمتهای چرب و خشک فراهم میکند.
تقویت سد چربی
پوست دارای یک سد لیپیدی محافظ است که به آن کمک میکند تا منعطف، مستحکم و جوان بماند. تصور کنید سلولهای پوست شما آجرهای دیوار هستند، ملاتی که آجرها را در کنار هم نگه میدارد، همان سد چربی شماست. سد چربی پوست سه ویژگی مهم دارد:
- به دام انداختن مولکولهای آب را برای جلوگیری از خروج رطوبت در پوست
- سد لیپیدی غیر قابل نفوذ است و برای جلوگیری از ورود مواد شیمیایی محیطی و محرکهای بیولوژیکی به پوست طراحی شده است.
- اجازه از بین رفتن مرطوب طبیعی پوست را نمیدهد (پوست ما دارای عوامل مرطوب کننده طبیعی خاص خود است که برای مراقبت طولانی مدت از پوست تولید میشوند.)
با افزایش سن، این سد چربی میتواند به خطر بیفتد و در پیشبرد عملکردهای مهم خود دچار مشکل شود. علت این امر از دست رفتن رطوبت و کلاژن سلولها، چربیها و همچنین قرار گیری در معرض عناصر مختلف میباشد. هیالورونیک اسید به جلوگیری از تخریب این لایه (سد چربی) کمک کرده و با تامین رطوبتی مورد نیاز پوست به درمان آسیب لایههای چربی و بهبود عملکرد پوست کمک میکند.
تحریک تولید سلولهای پوست
پوست سالم، پوستی است که شاد باشد. هیالورونیک اسید به طور مستقیم به بازسازی پوست نمیپردازد، اما به بهبود وضعیت پوست و لایههای محافظ آن کمک میکند و با فراهم کردن شرایط مناسب برای نوسازی سلولهای پوست، روند طبیعی نوسازی آن کمک میکند. همچنین با استفاده از موادی مانند رتینول (ویتامین A) یا آزلائیک اسید، میتوان چرخش سلولی پوست را با سایر عوامل کراتولیتیک تحریک کرد.
کمک به کاهش چین و چروکها و ایجاد پوستی صاف
هیالورونات سدیم، مولکولی کوچکتر است که به عمق پوست نفوذ و به پوست کمک میکند تا هیدراته شود که در نتیجه آن چین و چروک پوست نیز کاهش مییابد. هیدراتاسیون یا آبرسانی کردن، پوست را صاف و مستحکم میسازد.
کاهش رنگدانه با هیالورونیک اسید
هیالورونیک اسید در کاهش رنگدانه و لکههای مرتبط با افزایش سن نیز موثر است. یکی از علل شایع تیرگی پوست، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید است.
ویتامین C یکی از آنتی اکسیدانهایی است که با لکههای تیره ناشی از قرار گیری در معرض نور خورشید مقابله میکند. استفاده از این ویتامین در جلوگیری از تولید ملانین یا همان رانگدانه پوست موثر است که میتواند به روشن شدن پوست و کاهش رنگدانه کمک کند.
استفاده از محصولاتی که به صورت همزمان حاوی ویتامین C و هیالورونیک اسید هستند، اثری معجزه آسا بر پوست دارد. رطوبت اسید هیالورونیک به روشن کنندههای فعال اجازه میدهد تا عملکرد موثرتری داشته باشند و در کاهش اثرات رنگدانههای پوست موثر واقع گردند.
بهبود سریعتر زخمها
هیالورونیک اسید با تنظیم سطح التهاب زخمها در درمان آنها نیز بسیار موثر است. تنظیم سطح التهاب زخمها، سیگنالهایی را برای ایجاد رگهای خونی بیشتر در ناحیه آسیب دیده در بدن هدایت میکند.
هیالورونیک اسید دارای خاصیت کاهش درد و خواص ضد باکتریایی است، بنابراین خطر ابتلا به عفونت را هنگام استفاده بر روی زخمهای باز کاهش میدهد. همچنین میتوان از آن برای درمان بیماریهای لثه و التهاب زخمهای دهان نیز استفاده کرد.
مفاصل و استخوان
این ماده به مفاصل شما کمک میکند تا مانند یک دستگاه روغن کاری شده خوب کار کنند و از درد و آسیب ناشی از ساییده شدن استخوانها بر روی یکدیگر جلوگیری میکند.
ساختار هیالورونیک اسید
هیالورونیک اسید متعلق به یک نوع مولکول زنجیرهای طولانی و پیچیده به نام پلیمر است. این زنجیره دارای نقاط زیادی بر روی خود است که سایر ترکیبات شیمیایی (مثلا آب) میتوانند بر روی آن بچسبند. به همین دلیل است که یک چهارم قاشق چایخوری اسید هیالورونیک میتواند حدود یک و نیم گالن آب را در خود نگه دارد که همین ویژگی، این ماده را به بهترین پلیمر (طبیعی یا مصنوعی) برای جذب آب و یک عنصر کلیدی در محصولات مرطوبکننده تبدیل میکند.
از آنجایی که هیالورونیک اسید فضای زیادی برای چسبیدن مولکولهای دیگر به خودش دارد، گزینهای عالی برای انتقال مولکولهای دیگر به سراسر بدن محسوب میشود.
ساختار زنجیره مانند این ماده را میتوان به ساختار یک داربست تشبیه کرد. این روند یک مرحله کلیدی در بهبود زخمهای بدن شما است. اخیرا دانشمندان این ماده را در جنین انسان نیز یافتهاند و در حال بررسی نقش آن در روند تولید مثل و رشد هستند.
شیوههای استفاده از هیالورونیک اسید
راههای متعددی برای مصرف هیالورونیک اسید وجود دارد. میتوان این ماده را به تنهایی یا به صورت ترکیبی در محصولات دیگر استفاده کرد. اگر قصد استفاده از این ماده به صورت تنهایی را دارید، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید. برخی از روشهای استفاده از این ماده عبارتند از:
خوراکی
هیالورونیک اسید در برخی از مکملهای غذایی و قرصها موجود است. شکل مایعی از این ماده نیز وجود دارد که میتوانید آن را با آب مخلوط کرده و بنوشید. مصرف خوراکی این ماده فواید زیادی از جمله کاهش درد آرتریت یا التهاب مفصل، بهبود سلامت پوست و موارد دیگر را در پی خواهد داشت. برای استفاده خوراکی از این ماده توصیه میشود با پزشک خود مشورت کنید.
محصولات مراقبت از پوست
محصولات هیالورونیک اسید در اشکال مختلفی وجود دارند که میتوانید آن را برای پوست خود استفاده کنید. این محصولات شامل شامپو، لوسیون، کرم، ژل، پماد، پد و سرم میشوند. خواص شگفتانگیز این ماده بر روی پوست منجر به بهبود سلامت کلی پوست و به ویژه کاهش چین و چروک و خطوط ریز پوست میگردد.
قطره چشم
یکی دیگر از مصارف کاربرد این ماده در برخی از قطرههای چشمی است.
موارد استفاده از اسید هیالورونیک که حتما باید تحت نظر پزشک باشند:
با تزریق
تزریق هیالورونیک اسید به مفاصل، درد ناشی از آرتریت یا التهاب مفاصل را کاهش میدهد.
فیلر پوست
پرکنندههای حاوی هیالورونیک اسید و کلاژن (پروتئین طبیعی که در بدن وجود دارد) برای تزریق در زیر پوست مناسباند. این فیلرها به بازیابی شکل و ظاهر طبیعی پوست مانند درمان لک و آکنه یا حجم دادن به لبها کمک میکنند.
در بینی
برخی از داروها که از طریق بینی مصرف میشوند در ساختار خود حاوی هیالورونیک اسید هستند. این ماده به بدن شما کمک میکند تا داروی مورد نظر را جذب کند.
توسط دستگاه تنفسی یا نبولایزر
این ماده توانایی درمان مشکلات تنفسی همچون آسم یا عفونت را دارد. نکته ضروری و قابل توجه این است که فقط و فقط متخصصان آموزش دیده و واجد شرایط باید آن را تزریق کنند. زیرا با اینکه متخصصان اعتقاد به بیخطر بودن این ماده دارند، اما استفاده نادرست از آن به ویژه هنگام تزریق می تواند منجر به عوارض شدید یا حتی مرگ شود.
آیا اسید هیالورونیک بیخطر است؟
بله! استفاده از آبرسان، سرمها و محصولات بدون نسخه هیالورونیک اسید که در محصولات مراقبتی استفاده میشوند، برای پوست بیخطر تلقی میشوند. مکملهای هیالورونیک اسید که به روش خوراکی مصرف میشوند نیز بیخطرند اما همچنان سعی کنید هنگام استفاده مکمل خوراکی با پزشک مشورت داشته باشید.