پف زیر چشم یا همان ورم زیر چشم یکی از مشکلات رایجی است که ممکن است بسیاری از شما با آن دست و پنجه نرم کنید. در اکثر موارد، پف زیر چشم معمولا یک مشکل زیبایی محسوب می‌شود و نیازی به درمان و معالجه پزشکی ندارد.
با بهره‌گیری از برخی راه‌های درمانی از بین بردن پف زیر چشم، همچون استفاده از محصولات مراقبتی پوست چشم همچون ماسک دور چشم و درمان‌های خانگی می‌توان این مشکل را برطرف کرد.
پیشنهادی: ماسک دور چشم خیار ARFA
البته باید توجه داشت که در برخی از موارد خاص ممکن است این ورم‌کردگی‌ها به علت مشکلات جدی‌تر پزشکی باشد که در این صورت باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کرد.
پف زیر چشم ممکن است بر اثر عوامل ژنتیکی اتفاق بیفتد. افزایش سن هم یکی از عواملی است که می‌تواند بافت‌های دور چشم را ضعیف کند. در این فرآیند چربی‌ها به سمت پایین پلک حرکت می‌کنند و باعث متورم شدن چشم می‌شوند.
پف زیر چشم چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟
البته ورم چشم و پف زیر چشم همیشه ناشی از عواملی که به آن‌ها اشاره کردیم نیست. در ادامه این مطلب قصد داریم تا به ۹ عامل دیگر که ممکن است باعث ایجاد این مشکل شوند بپردازیم.
۹ علت به وجود آمدن پف چشم
۱٫ مصرف بیش از حد نمک
استفاده بیش از حد نمک و سدیم در رژیم غذایی، نتایج ناخوشایندی برای بدن و ظاهر شما به بار خواهد آورد. سدیم اضافی در بدن می‌تواند باعث احتباس آب در بدن شود که این آب اضافی منجر به ورم کردن صورت و بدن می‌گردد. اینگونه پف‌ها معمولا در صبح پس از بیدار شدن از خواب و بر اثر نمک موجود در وعده شام شب گذشته اتفاق می‌افتد.
پوست اطراف چشم به علت نازک و حساس بودن، بیشتر در معرض آسیب‌ها قرار دارد. بر اثر همین نازکی و حساس‌تر بودن پوست این ناحیه، احتباس آب ناشی از نمک موجود در بدن، غالبا خود را در این ناحیه حساس به صورت به پف زیر چشم نشان می‌دهد. خبر خوب این است که بدن به طور طبیعی ورم‌ها را تا حدودی از بین می‌برد. البته از بین رفتن پف زیر چشم در صبح ممکن است چند ساعت به طول انجامد.
برای تسکین ورم زیر چشم در صبح، میزان مصرف نمک را در وعده‌های غذایی خود کاهش دهید. همچنین بهتر است از مصرف غذاهای فرآوری شده و بسته‌بندی شده که دارای نمک اضافی هستند بپرهیزید و یا مصرف‌شان را محدود کنید. نوشیدن آب نیز به دفع سدیم از بدن شما کمک می‌کند.
سعی کنید تا مواد خوراکی سرشار از پتاسیم که به مقابله با سدیم اضافی در بدن کمک می‌کند را در برنامه غذایی خود قرار دهید. برخی از این مواد خوراکی عبارتند از:
- موز
- ماست
- سیب زمینی
- زردآلوی خشک
به طور کلی مصرف بیش از ۱۵۰۰ میلی گرم نمک در روز توصیه نمی‌شود. این آمار معمولا توسط بسیاری از افراد رعایت نمی‌شود و مصرف روزانه سدیم معمولا دو یا حتی چندین برابر این مقدار است.
۲٫ گریه کردن و پف چشم
گریه باعث جمع شدن مایعی در اطراف چشم می‌شود که این مایع برای مدت کوتاهی باعث ورم کردن چشم می‌گردد. این نوع پف زیر و دور چشم پس از گذشت مدت کوتاهی خود به خود از بین می‌رود.
۳٫ کمبود خواب
مطالعات تحقیقاتی از منابع معتبر نشان می‌دهد که کم‌خوابی می‌تواند باعث ایجاد پف زیر چشم شود. مشکلات دیگری همچون افتادگی پلک، قرمزی چشم و تیرگی زیر چشم نیز می‌توانند از پیامدهای کم‌خوابی باشند.
کمبود خواب منجر به ضعیف شدن ماهیچه‌های اطراف چشم می‌گردد که باعث از دست رفتن کلاژن پوست این ناحیه می شود. کاهش کلاژن به طور مستقیم با از دست رفتن بافت ارتجاعی پوست و به وجود آمدن چین و چروک‌ها در ارتباط است. کم‌خوابی همچنین باعث تجمع مایع در این ناحیه می‌شود که باعث به وجود امدن پف زیر چشم می شود.
پف زیر چشمی که بر اثر خواب کم به وجود می‌آید، ممکن است تا ۲۴ ساعت طول کشد. در صورتی که آدم بد خوابی هم باشید، احتمالا مدت زمان زیادی است که با پف زیر چشم دست و پنجه نرم می‌کنید. هر فرد بالغ به هفت تا نه ساعت خواب در شبانه روز احتیاج دارد.
۴٫ آلرژی و حساسیت
آلرژی یا حساسیت مهمان ناخوانده برخی از افراد در فصول مشخصی از سال است. این حساسیت‌ها می‌توانند باعث تجمع مایع در سینوس‌ها و اطراف چشم شوند در نتیجه شاهد ورم کردن اطراف و زیر چشم خواهیم بود.
یک واکنش حساسیتی همچنین می‌تواند چشمان شما را قرمز و دچار آبریزش کند. آلرژی‌های رایج چشمی عبارتند از:
- گرده افشانی
- گرد و غبار
- کپک
- دود
- آلودگی
- خاکستر
- خز حیوانات
- مواد شیمیایی
- عطر
همانطور که اشاره شد یکی از علت‌های رایج ورم کردن و پف چشم، انواع آلرژی است. پف چشم در اثر آلرژی به این گونه اتفاق می‌افتد که سلول‌های محافظ در چشم که ماست‌سل “Mast Cell” نام دارند، پروتئین‌های ایمنی به نام هیستامین را برای مقابله با حساسیت و آلرژی‌ها ترشح می‌کنند. این کار باعث حساسیت و اشک آلود شدن چشمان شما می‌شود. در واقع چشمان شما نیز برای شستن گرده یا سایر حساسیت‌ها اشک می‌ریزد تا آن‌ها را پاک کرده و از بین ببرد.
حساسیت چشم نیز از مواردی است به راحتی درمان می‌شود. توصیه می‌شود برای کمک به پیشگیری از علائم تا حد امکان از مواد حساسیت‌زا بپرهیزید.
برای رفع این مورد بهتر است حتما با یک پزشک مشورت کنید. در صورت صلاحدید پزشک می‌توانید از شستن بینی و استفاده از قطره‌های چشمی اشک مصنوعی که برای شستشوی چشم‌ها به کار می‌روند برای رفع این مشکل کمک بگیرید. پزشک شما همچنین ممکن است یک استروئید یا واکسن حساسیت تجویز کند تا حساسیت شما را کاهش و بهبود بخشد.
برخی از داروهای بدون نسخه نیز می‌توانند در کاهش پف زیر چشم موثر باشند البته بهتر است همیشه با یک پزشک مشورت کنید:
- آنتی هیستامین‌ها (کلاریتین، بنادریل)
- ضد آلرژی‌ها (سودافد، عفرین)
- قطره‌های چشمی (ویزین، آلاوی)
۵٫ استعمال دخانیات
استعمال دخانیات و سیگار و مصرف مواد مخدر می‌تواند باعث تحریک و ورم چشم شود. حتی اگر خودتان سیگاری نیستید و کسی در اطراف شما سیگار می‌کشد، ممکن است نسبت به دود ناشی از آن حساسیت داشته باشید. این حساسیت می‌تواند باعث آبریزش و ورم کردن چشم شما گردد.
برای کمک به جلوگیری از پف زیر چشم و سایر علائم، استعمال دخانیات را ترک کنید و سعی کنید در معرض دود آن قرار نگیرید. اگر به ذرات دود باقی مانده حساس هستید، سطوح و وسایل خانه و ماشین خود را تمیز کنید پس از قرار گرفتن در معرض دود، موها و لباس‌های خود را بشویید.
۶٫ عفونت چشم
عفونت چشم می‌تواند باعث ورم کردن زیر یک یا هر دو چشم شما شود. معمولا عفونت و ورم کردن ابتدا در یک چشم اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند به سرعت به چشم دیگر سرایت کند. توجه داشته باشید که هنگام دچار شدن به عفونت چشم از دست زدن یا مالیدن چشم خودداری کنید.
این مشکل عموما در عرض یک هفته از بین می‌رود. برای درمان عفونت چشم ممکن است درمان آنتی بیوتیکی تجویز شود.
انواع عفونت چشم که باعث ورم کردن زیر چشم می‌شوند شامل موارد زیر می‌شوند:
گل مژه
گل مژه یک عفونت در فولیکول مژه یا غده اشکی است. این مشکل معمولا به صورت یک برآمدگی کوچک در راستای خط مژه شما شروع می شود. گل مژه می‌تواند منجر به قرمزی، ورم کردن و چرک در چشم یا پلک شود.
برآمدگی چشم
برآمدگی چشم شبیه گل مژه است و به دلیل مسدود شدن غده چربی در پلک شما ایجاد می‌شود. در صورتی که برآمدگی چشم، عفونی شود ممکن است ورم کند.
سلولیت دور چشم
این عفونت یا التهاب اطراف چشم، معمولا از سینوس‌ها پخش می‌شود. سلولیت دور چشم همچنین می‌تواند در اثر خراش یا صدمه به پلک رخ دهد و اغلب نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
با استفاده از یک حوله مرطوب و تمیز می‌توانید ورم و حساسیت اطراف چشم را تا حدودی از بین ببرید. اگر فکر می‌کنید عفونت دارید، فورا به پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است برای رفع این مشکل به آنتی بیوتیک یا سایر درمان‌ها نیاز داشته باشید.
۷٫ مسدود شدن مجرای اشک
مجرای اشک چشم انسان، اشک و آب طبیعی چشم را تخلیه می‌کند. اگر این مجاری مسدود گردد، ممکن است مایع در اطراف چشم جمع شود و منجر به پف زیر چشم شود.
مسدود شدن مجرای اشک عموما در نوزادان رایج است، اما ممکن است در کودکان و بزرگسالان نیز رخ دهد. مسدود شدن این مجرا به دلیل عفونت، ذرات آرایش باقی مانده بر روی چشم و یا آسیب دیدن چشم اتفاق می‌افتد. در بیشتر مواقع، این مشکل پس از چند روز خود به خود رفع می‌شود.
کمپرس آب گرم و شستن چشم با نمک استریل شده نیز می‌تواند به بهبود این مشکل کمک کند. برای رفع انسداد در موارد جدی‌تر ، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
انسداد مجرای اشک در بزرگسالان، گاهی ممکن است به دلیل وجود تومور باشد. علائم و نشانه‌های مسدود شدن مجرای اشک عبارتند از:
- اشک زیاد
- تاری دید
- قرمزی چشم
- التهاب یا عفونت چشم
- درد
- ورم
- پوسته پوسته شدن
- چرک یا مخاط
۸٫ مصدومیت
خراش یا بریدگی کوچک در اطراف چشم که ممکن است از ناخن انگشت یا براش آرایشی ایجاد شود نیز می‌تواند از عواملی باشد که منجر به پف زیر چشم می‌شود. ضربه زدن به چشم یا اطراف آن نیز می تواند باعث ورم کردن چشم شود.
ضربه حاصل از مشت یا یک جسم سنگین باعث می‌شود که چشم کمی به سمت پایین حرکت کند و سپس به جای خود برگردد که این کار باعث می‌شود که خون به آن ناحیه سرازیر شود. خون و مایع باعث ورم یا کبودی در زیر چشم می‌شوند.
۹٫ بیماری گریوز
بیماری گریوز زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید هورمون‌های تیروئید را متعادل نکند.
حدود ۳۰ درصد از افراد مبتلا به این بیماری، علائم چشمی دارند که شامل برآمدگی چشم و پف زیر چشم است. برآمدگی و پف زیر چشم در این وضعیت به این دلیل است که این بیماری باعث ایجاد تغییرات در بافت اطراف چشم می‌شود. سایر علائم و نشانه‌های این بیماری چشمی عبارتند از:
- درد یا فشار
- احساس شن دار شدن چشم
- سرخی
- حساسیت به نور
- دوبینی
- تار دیدن یا از دست دادن بینایی
درمان های خانگی رفع پف زیر چشم
در بیشتر موارد پف زیر چشم با استفاده از محصولات مراقبتی، درمان‌های خانگی و تغییرات در سبک زندگی برطرف می‌شود.
محصولات مراقبتی پوست دور چشم برای رفع پف چشم
استفاده منظم از ماسک دور چشم مشکل پف زیر چشم را که در اثر افزایش سن و ضعیف شدن بافت ماهیچه‌های اطراف چشم و حرکت بافت چربی پلک بالا به سمت پایین ایجاد می‌شود را برطرف می‌کند.
کمپرس سرد و کاهش پف چشم
برای این کار ابتدا چشمان خود را از هر گونه آرایشی پاک کنید. یک قاشق را در یخچال بگذارید و از پشت قاشق برای ماساژ دادن آرام محل استفاده کنید. همچنین می توانید کرم یا سرم دور چشم خود را در یخچال نگه دارید و به عنوان ژل خنک کننده استفاده کنید.
چای کیسه‌ای
چای حاوی کافئین است که به بیرون کشیدن آب از ناحیه زیر چشم و کاهش ورم کمک می‌کند. دو چای کیسه‌ای را در آب سرد خیس کنید و سپس آن‌ها را روی چشم‌های بسته خود قرار دهید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه دراز بکشید.
ماساژ صورت
از انگشتان خود یا یک آیس رولر سرد مخصوص صورت برای ماساژ صورت خود استفاده کنید. به آرامی و با احتیاط اطراف چشم‌ها و سینوس‌های خود را ماساژ دهید یا به آن ضربه بزنید تا مایع اضافی تخلیه شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که با علائم عفونت شدید و طولانی مدت چشم و سایر موارد زیر در چشمان خود مواجه شدید، مراجعه به یک پزشک متخصص به طور حتم توصیه می‌گردد. عفونت در صورت عدم درمان, عوارضی جبران ناپذیری در پی خواهد داشت.
برخی از موارد جدی عبارتند از:
- قرمزی طولانی مدت
- احساس درد در چشم
- مایع سفید یا چرک
- ورم کردن فقط در یک چشم
- تاری دید
- از دست دادن بینایی
- برآمدگی چشم
- کاهش وزن و تب
بسته به نوع مشکل، پزشک ممکن است درمان‌های ذیل را تجویز کند:
- داروی ضد حساسیت
- آنتی بیوتیک یا داروی ضد ویروس
- پماد ضد باکتری
- قطره چشم ضد باکتری
- قطره چشم ضد استروئید