ریزش مو تا یک حد استاندارد و به طور متوسط به اندازه ۵۰ الی ۱۰۰ تار مو در روز نرمال است ولی اگر مقادیر زیادی از موها در طول ریزش پیدا کنند قطعا یک مشکلی در بدن وجود دارد که بایستی پیگیری شود. بسیاری از مردم نازک بودن موی سر را یک مشکل مردانه می دانند، اما این عارضه حداقل یک سوم زنان را نیز درگیر می کند. اما برخلاف مردان، زنان معمولاً بدون ابتلا به طاسی فقط موهای خود را نازک تر از قبل می کنند و دلایل نازک شدن مو در این افراد نیز بسیار متغیر است. برخی از آنها با التهاب در بدن مرتبط هستند و برخی زمینه ژنتیکی و ارثی دارند، اما خبر خوب این است که در بسیاری از موارد این ریزش مو با درمان تثبیت می شود و ممکن است برگشت پذیر باشد.
مراحل ریزش مو
اولین قدم برای مقابله با نازک شدن مو اینست که به دنبال علت ریزش موهای خود باشید. برخی از ریزش موها طبیعی است مثل مقدار موهایی که ما روزانه در برس ها و یا شانه های خود می بینیم، حتی گاها در برخی از مراحل زندگی افراد بنا به دلایلی چون شیردهی، استرس ممکن است ریزش مو به صورت موقتی با شدت زیاد در آنها اتفاق بیفتد. ریزش موی که به طور طبیعی اتفاق می افتد سه مرحله دارد:
- مرحله آناژن به زمانی گفته می شود که تار مو به طور فعال در حال رشد است. این مرحله می تواند بین دو تا هشت سال به طول انجامد.
- مرحله کاتاژن یک مرحله گذاری کوتاه است که تا سه هفته طول می کشد. در این مرحله رشد مو متوقف شده و در حال آماده شدن برای ریزش است.
- مرحله تلوژن بخشی از چرخه مو است که موها از فولیکول مو یعنی ساختاری که باعث تولید و نگه داری موها می شود خارج می شوند. پس از ریزش مو، فولیکول به مدت سه ماه قبل از شروع جوانه زدن مو در حالت خاموش باقی می مانند.
دلایل نازک شدن مو
مشکلات متعدد می تواند باعث ریزش موی افراد و به دنبال آن نازک شدن مو شود. برخی از این مشکلات منشا خارجی دارند که می توان به مصرف برخی از داروها، یا استفاده از مدل موهایی که موها را بیش از حد تحت فشار قرار می دهند مثلا بستن موهای سر با کش، یا حتی یک رویداد استرس زا مانند جراحی اشاره کرد.
در زیر به چند مورد از علل نازک شدن مو می پردازیم:
حالت دادن: برخی از روشهای شیمیایی مانند رنگ آمیزی یا صاف کردن موها به پوست سر آسیب می رسانند و بستن مداوم موها به صورت دم اسبی با کش می تواند به فولیکول ها آسیب برساند.
بارداری: برخی از زنان چند ماه پس از زایمان موهای زیادی از دست می دهند زیرا هورمون ها به حالت عادی باز می گردند و ریزش دیررس به یکباره اتفاق می افتد. این حالت موقتی است و موها معمولاً در عرض ۱۲ ماه به حالت عادی برمی گردند.
پیشگیری از بارداری: داروهای ضد بارداری خوراکی می توانند با تغییر سطح هورمون باعث نازک شدن مو برای برخی از زنان شوند. گاهی این ریزش مو بعد از قطع قرص رخ می دهد.
رژیم غذایی: اگر رژیم غذایی نامناسبی داشته اید یا پروتئین و مواد مغذی کافی مانند آهن دریافت نمی کنید، موهای شما نازک می شوند. کاهش بیش از ۱۵ کیلوگرم همچنین می تواند باعث ریزش مو شود که به طور کلی با ثابت ماندن وزن شما برعکس می شود.
تروما: استرس شدید می تواند باعث ریزش مو شود. این شامل استرس جسمی مانند یک بیماری بزرگ، جراحی یا حادثه، یا می تواند استرس احساسی مانند یک بحران یا اندوه عمیق باشد. این ممکن است چندین ماه طول بکشد اما معمولاً برطرف می شود.
مشکلات تیروئید: غده تیروئید در قسمت پایین گردن شما هورمون تولید می کند و عدم تعادل در ترشح هورمونمی تواند رشد موها را مختل کند. اگر مشکل از تیروئید شما باشد، معمولاً علائم دیگری مانند خشکی پوست یا افزایش وزن غیر معمول را نیز خواهید داشت.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): یک بیماری شایع به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می تواند زنان در سنین باروری را تحت تاثیر قرار دهد. نازک شدن مو در این شرایط می تواند با علایم دیگری چون چاقی و بروز آکنه در پوست همراه باشد.
درمان سرطان: نازک شدن مو یکی از عوارض جانبی شایع شیمی درمانی و پرتودرمانی است که به طور گسترده در سرطان استفاده می شود. معمولاً پس از اتمام دوره درمانی موهای شما رویش مجدد پیدا می کند.
آلوپسی آریتا: این بیماری نسبتاً نادر در اثر حمله سیستم ایمنی به فولیکول های مو ایجاد می شود. باعث ریزش مو به صورت تکه های گرد می شود. ممکن است موها دوباره رشد کنند اما دوباره می ریزند.
ژنتیک: پیش زمینه ی ژنتیکی یا ارثی نیز از دیگر دلایل نازک شدن مو است. شایع ترین بیماری ژنتیکی ریزش مو با الگوی زنانه یا آلوپسی آندروژنیک شناخته می شود. زنان مبتلا به این بیماری ممکن است متوجه بزرگ شدن قسمت بالای سر شوند، اغلب در سن ۴۰ یا ۵۰ سالگی یک زن این اتفاق رخ می دهد. اگر ژن های خاصی را از یک یا هر دو والدین به ارث برده باشید، ممکن است این مشکل را تجربه کنید. تغییرات هورمونی در دوران یائسگی نیز ممکن است باعث تحریک آن شود.
بیماری های زمینه ای دیگر: یکی دیگر از عوامل محرک ریزش مو در زنان، بیماری التهابی است که بر پوست سر تأثیر می گذارد. این ممکن است اگزما، پسوریازیس یا شرایطی به نام آلوپسی فیبروز پیشانی باشد که معمولاً باعث ایجاد زخم و ریزش مو می شود.
سایر علل شایع ریزش مو: شامل استفاده بیش از حد از محصولات مضر مو، یا ابزارهایی مانند سشوار و سایر وسایلی است که مو را گرم می کند. بیماریهای زمینه ای، شرایط خود ایمنی مانند لوپوس، کمبودهای تغذیه ای یا عدم تعادل هورمونی نیز ممکن است باعث ریزش مو شوند.
از دیگر دلایل نازک شدن مو، می توان به نازکتر شدن تارهای موی سر اشاره کرد، که در اثر عوامل متعددی چون تغذیه ناسالم، استرس فراوان، عدم شستشو و خشک کردن صحیح موها، بیماری های زمینه ای، کوتاه نکردن طولانی مدت موها و … ایجاد می گردد که با تغییر سبک زندگی می توان از بروز یا پیشرفت این مشکل تا حدود زیادی ممانعت کرد.
روش های جلوگیری از نازک شدن مو
بیشتر طاسی ها ناشی از ژنتیک (طاسی با الگوی مردانه و طاسی با الگوی زنانه) است، متاسفانه این نوع ریزش مو قابل پیشگیری نیست.
نکات زیر ممکن است به شما در جلوگیری از انواع قابل پیشگیری از ریزش و نازک شدن مو کمک کند:
با موهای خود با ملایمت برخورد کنید. از کشیدن محکم موهای خود به هنگام استفاده از برس و شانه، به ویژه وقتی موهای شما خیس است اجتناب کنید. یک شانه دندانه پهن ممکن است از کشیده شدن محکم مو های شما جلوگیری کند. از درمان های سخت مانند بابلیس های داغ، فر کننده ها دائمی اجتناب کنید. با پرهیز از به کار بردن لوازم آرایشی مو مثل کش و قیطان های محکم از فشار های وارده زیاد بر موهای خود بکاهید.
از پزشک خود در مورد داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید و ممکن است باعث ریزش مو شوند، سوال کنید.
از موهای خود در برابر نور خورشید و سایر منابع اشعه ماوراء بنفش محافظت کنید.
از مصرف دخانیات بپرهیزید، برخی مطالعات ارتباط بین سیگار کشیدن و طاسی در مردان را نشان می دهند.
اگر تحت شیمی درمانی هستید، از پزشک خود در مورد کلاه های خنک کننده مخصوص سوال کنید. این کلاه ها می تواند خطر از دست دادن موها در طول شیمی درمانی را کاهش دهد.
داروهایی برای درمان ریزش مو
درمان نازک شدن مو بستگی به علت زمینه ای آندارد. گاهی اوقات با یک رسیدگی ساده به موهای خود می توانید مجددا آنها را احیا کنید. در موارد دیگر، افراد ممکن است به داروهایی چون ماینوکسیدیل، که به انواع خاصی از ریزش مو کمک می کند، یا درمان دیگری برای جایگزینی یا رشد مجدد موهای از دست رفته روی بیاورند.
یک گزینه جدیدتر برای درمان ریزش مو تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) است. برای این درمان، پزشک خون شما را می گیرد، آن را به اجزای جداگانه آن تقسیم می کند، مایع خون (پلاسما) را با غلظت بالای پلاکت ها برای تزریق به محل مورد نظر آماده می کنند.
علاوه بر این ، چراغ های لیزری LED سطح پایین در برخی موارد در رشد مجدد موها مفید است. به احتمال زیاد در آینده نزدیک درمانهای بیشتری نیز ایجاد خواهد شد.
مزوتراپی مو نیز یکی دیگر از روشهای درمانی نسبتاً جدید است که در صورت همراهی با دیگر درمانهای ریزش مو یا نازک شدن مو تاثیرات بسیار خوبی داشته باشد.
به عنوان سخن پایان اینکه، موهای نازک در مردان شایع تر است، اما در صورت بروز این عارضه در زنان اثرات احساسی بیشتری ایجاد کند زیرا موها بسیار با زیبایی و عزت نفس افراد ارتباط دارند. پس اگر با گذشت زمان متوجه ریزش شدید و نازک شدن مو شدید، می تواند نشانه ای از بیماری باشد پس بهتر است هر چه سریعتر با پزشک خود مشورت کنید.