روش های موثر برای از بین بردن آثار آفتاب سوختگی روی پوست چیست؟

آفتاب سوختگی به التهاب و تخریب سلول های پوست ناشی از قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) اشاره دارد. قرار گرفتن متوسط در معرض نور خورشید منبع اصلی ویتامین D است و همچنین می تواند پوست شما به شکل بسیار زیبایی برنزه کند. با این حال، اگر به مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار بگیرید، در طول سال ها می تواند به ایجاد لکه های پیری، چین و چروک زودرس و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست منجر شود.

آفتاب سوختگی و آسیب سلول

سلولهای خاصی از پوست به نام ملانوسیت رنگدانه ای به نام ملانین تولید می کنند که رنگ پوست را تعیین می کند. هرچه ملانین بیشتر باشد، پوست تیره تر می شود. اما از دیگر فواید ملانین محافظت از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید است. وقتی اشعه ماوراء بنفش به پوست می رسد، ملانوسیت ها برای تولید ملانین بیشتر برای محافظت از سلول های پوست تحریک می شوند که منجر به برنزه شدن پوست می شود. با این حال، افرادی که پوست روشن دارند و ملانوسیت آنها کم است ممکن است به جای برنزه شدن دچار آفتاب سوختگی شوند. اشعه ماوراء بنفش می تواند در عرض ۳۰ دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض آسیب به پوست و یا حتی زودتر، در افرادی که دارای پوست حساس یا روشن هستند، آسیب پوستی ایجاد کند.

علاوه بر این، گذراندن زمان زیاد زیر نور خورشید، به ویژه بدون کرم ضد آفتاب، می تواند منجر به آفتاب سوختگی دردناک شود. درمان این عارضه حاصل شده بستگی به میزان سوختگی دارد. در صورت شدید بودن آن نیاز به درمان پزشکی خواهد داشت، ولی در صورت خفیف بودن با درمان های خانگی برطرف می شود.

درمان دارویی آفتاب سوختگی

درمان آفتاب سوختگی

همانطور که گفتیم، اکثر آفتاب سوختگی ها آنقدر خفیف هستند که خود به خود و بدون هیچ گونه درمان جدی پزشکی بهبود می یابند، اما اقدامات زیر می تواند به تسریع این روند کمک کند:

کنترل درد

از داروهای ضد درد استاندارد مانند آسپرین، استامینوفن یا ایبوپروفن برای تسکین درد، سردرد و تب استفاده کنید، اما در دوز مناسب و تنها در مواقعی که واقعاً به آن نیاز دارید.

موارد هشدار: شواهد قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد کودکان زیر ۱۶ سال پس از مصرف آسپرین در طول بیماریهای ویروسی مانند آبله مرغان و آنفولانزا می توانند دچار بیماری مهلکی به نام سندرم ری شوند. با توجه به این خطر کشنده، همیشه قبل از دادن آسپرین به کودکان و نوجوانان با پزشک مشورت کنید.

آبرسانی به پوست

به طور مرتب پوست آفتاب سوخته خود را با لوسیون ها، کرم ها و پمادهای مرطوب کننده که حاوی موادی مانند آلوئه ورا هستند مرطوب کنید. شما می توانید این محصولات را بدون نسخه پزشک نیز تهیه کنید، اما می توانید از پزشک خود بخواهید که بهترین گزینه را برای شما توصیه کند. هنگام استفاده از این محصولات همیشه آنها را به آرامی و با ملایمت به پوست خود اعمال کنید تا از آسیب بیشتر به پوست جلوگیری کنید. اگر پوست به شدت دچار سوختگی شده و یا حساسیت یا تاول دارد، به جای کرم از محلول های اسپری استفاده کنید. از مرطوب کننده های سبک بر پایه آب یا ژل استفاده کنید که به راحتی جذب پوست می شوند.

مهار التهاب

می توانید از کرم هیدروکورتیزون (۰٫۵ تا ۱ درصد) برای مهار تورم، تسکین احساس سوزش و تسریع روند بهبودی استفاده کنید. چنین استروئیدهای موضعی با دوز پایین بدون نسخه در دسترس هستند، اما می توانند عوارض جانبی طولانی مدت را پس از استفاده طولانی مدت یا بیش از حد ایجاد کنند. بنابراین، همیشه ایده خوبی است که قبل از شروع مصرف استروئیدها با پزشک خود مشورت کنید تا از دوز و نحوه استفاده آنها مطلع شوید.

خارش را برطرف کنید

در صورت احساس خارش غیرقابل تحمل یا داشتن تاول های خارش دار که ممکن است هنگام خراشیدن پاره شوند، پزشک ممکن است آنتی هیستامین های خوراکی را برای شما تجویز کند.

پوست را ضد عفونی کنید

کاملا طبیعی است که محل آفتاب سوخته پس از مدتی شروع به پوسته پوسته شدن کند، که سیستم درمانی خود بدن برای درمان آفتاب سوختگی است. پوست دائماً در حال بازسازی خود است، بدین معنی که لایه های سطحی و سلول های مرده پوست ریزش پیدا کرده و سلول های تازه تولید شده در لایه های زیرین جایگزین آنها می گردند. با این حال، شما باید از کرم ضد عفونی کننده بر روی لکه های پوست جدید در مرحله لایه برداری استفاده کنید تا از عفونت محافظت شود.

داروهای خانگی برای آفتاب سوختگی

درمان های زیر در خانه می تواند به درمان آفتاب سوختگی خفیف کمک کند:

ژل آلوئه ورا

ژل آلوئه ورا یک درمان خانگی محبوب برای مشکلات مختلف پوستی از جمله سوختگی است. چون دارای خواص ضد التهابی، مرطوب کننده  و ضد خارش  است که می تواند به کنترل علائم سوختگی کمک کند. این ژل را به طور مرتب، پس از تمیز کردن محل سوختگی دو بار در روز به ناحیه موردنظر بمالید.

حمام بلغور جو دوسر

جو دوسر به دلیل خاصیت مرطوب کنندگی که دارد می تواند در تسکین ناراحتی های ناشی از پوسته پوسته شدن و خشک شدن پوست در درمان آفتاب سوختگی موثر باشد. علاوه بر این، بلغور جو دوسر کلوئیدی حاوی آنتی اکسیدان هایی است که به کنترل التهاب کمک می کند. شما می توانید با مخلوط کردن بلغور جو دوسر کلوئیدی در آب حمام بدن خود را به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه در آن خیس دهید.

عسل بمالید

از جمله کاربردهای مختلف عسل می توان به درمان زخم ها و سوختگی های خفیف اشاره کرد. از آنجا که پوست آفتاب سوخته اغلب پوسته پوسته و خشک می شود و تاول ایجاد می کند، خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی عسل می تواند به بهبود آن کمک کرده و از عفونت های مرتبط با تاول جلوگیری کند. استفاده از عسل درجه دار که استریل شده است برای درمان سوختگی بسیار حیاتی است. بدین منظور پس از تمیز کردن ناحیه آسیب دیده ژل یا خمیر عسل را روی محل سوختگی بمالید و بعد از ۱۵ دقیقه بشویید.

کمپرس چای خنک

تانن موجود در چای به عنوان یک عامل ضد التهابی عمل می کند، بنابراین به درمان آفتاب سوختگی کمک می کند. یک فنجان چای سبز یا سیاه دم کرده و در یخچال خنک کنید. یک پارچه تمیز را با چای خیس کرده و روی ناحیه آسیب دیده بمالید. شما می توانید هنگام دم کردن چای، برگ نعناع نیز به آن اضافه کنید تا اثرات خنک کنندگی آن افزایش یابد.

فندق افسونگر

فندق افسونگر سرشار از پلی فنول است که به کاهش التهاب و بهبود زخم کمک می کند. پیشنهاد می شود که نرم کننده های مبتنی بر فندق افسونگر می توانند به بهبود پوست در آفتاب سوختگی های خفیف کمک کنند.

ماست

ماست در درمان سوختگیناشی از آفتاب یک درمان رایج است، اگرچه هیچ شواهد علمی استفاده از آن را تایید نمی کند. ناحیه آسیب دیده را بشویید، خشک کنید و ماست خنک بمالید. بعد از چند دقیقه بشویید و از مرطوب کننده استفاده کنید.

کمپرس سرکه

استفاده از سرکه سیب و سرکه سفید یکی دیگر از درمان های سنتی برای درمان آفتاب سوختگی است. سرکه می تواند به کاهش پوسته پوسته شدن و خارش ناشی از این عارضه کمک کند. در صورتی که در حین استفاده از این ماده احساس سوزش یا خارش داشتید، درمان را متوقف کنید.

اقدامات مراقبت از خود برای پوست آفتاب سوخته

در کناراستفاده از انواع داروهای بدون نسخه و داروهای خانگی داده شده، اقدامات زیر نیز می تواند باعث بهبود و کاهش ناراحتی شود:

• دوش آب سرد بگیرید.
• برای تسکین و تغذیه پوست، مرطوب کننده را روی ناحیه سوخته بمالید. برای این کار می توانید از روغن نارگیل، شیر، کره شیا یا کره کاکائو استفاده کنید.
• اگر پوست شما تاول زد به منظور جلوگیری از عفونت از بانداژ استفاده کنید.
• از مصرف الکل در محل آفتاب سوختگی خودداری کنید.
• تا زمانی که قرمزی، درد و مشکل پوسته پوسته شدن پوست از بین نرود، زیر آفتاب قرار نگیرید.
• مایعات زیاد مصرف کنید تا آب بدنتان به میزان کافی تامین شود.
• کمپرس سرد در محل سوختگی قرار دهید.
• از به کار بردن صابون روی پوست آفتاب سوخته خودداری کنید.
• در صورت لزوم از داروهای ضد درد OTC استفاده کنید.

در صورت انجام روش های خود مراقبتی و استفاده از تجهیزات ضد آفتاب مثل کرم های ضد آفتاب با SPF استاندارد، کلاه، عینک، لباس های آستین دار به سختی ممکن است دچار آفتاب سوختگی شوید ولی در صورت بروز این عارضه می تونید با انجام هر کدام از روش های ذکر شده در درمان و یا برطرف کردن علائم آن ها موثر واقع شوید.