کک و مک لکه هایی با رنگ تیره روی پوست است که به دلیل جمع شدن سلولهای تولید کننده ملانین در داخل پوست ایجاد می شود. آنها معمولاً به دلیل قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب یا وراثت ژنتیکی ایجاد می شوند و کاملا بی ضرر هستند و اثرات جانبی خاصی ندارند. ممکن است کک و مک از نظر اندازه و شکل کاملا متفاوت از یکدیگر باشد اما به طور کلی به شکل دایره های کوچک، قهوه ای روشن و صاف هستند، کک و مک بزرگتر معمولاً در اثر همپوشانی کک و مک های مختلف کوچک ایجاد می شوند. این مشکل پوستی بیشتر در افرادی با موهای بلوند یا قرمز ، پوست روشن و چشمهای روشن ایجاد می شود. در حالت کلی این لکه ها را نمی توان به طور کامل از روی پوست محو کرد، در درجه اول بایستی با یکسری اقدامات خودمراقبتی از تشکیل شدن آن ها تا حدود زیادی جلوگیری شود ولی اگر بنا به هر دلیل این علائم روی پوست ظاهر شدند، با استفاده چندین گزینه درمانی از جمله کرم های روشن کننده پوست، لیزرهای رنگدانه ای و لایه برداری شیمیایی و یا استفاده از داروهای مختلف خانگی متشکل از مواد طبیعی می توان به کم رنگ شدن کک و مک کمک کرد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که تأثیر این روش های درمانی به نوع پوست و استعداد ژنتیکی فرد در ایجاد کک و مک نیز بستگی دارد.
توجه: اکثر درمان های زیر براساس شواهد تجربی اثبات شده اند و تقریبا می توان گفت مطالعات علمی چندانی روی آن ها صورت نگرفته است، و نکته دیگر اینکه برای بررسی حساسیت زا بودن یا نبودن این ترکیبات، بهتر است قبل از استعمال آن به محل های مورد نظر آزمایش پچ، روی بازوی خود انجام دهید و در صورت عدم مشاهده هر نوع واکنش آلرژیک آن را استفاده نمایید.
و اما روش های خانگی درمان کک و مک های پوستی:
استفاده از ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا حاوی ماده موثری به نام آلوئزین است که می تواند به کاهش رنگدانه های پوست کمک کند. از این رو، به طور گسترده ای در درمان کک و مک استفاده می شود.
نحوه استفاده:
مقداری ژل آلوئه ورا تازه تهیه کرده، پس ازگذشت ۱۵ دقیقه از استعمال آن به ناحیه مورد نظر روی پوست آن را بشویید. این کار را روزانه تکرار کنید تا زمانی که شاهد بهبودی باشید.
از روغن بادام استفاده کنید
روغن بادام می تواند به تغذیه و مرطوب سازی پوست کمک کند، روغن بادام منبع خوبی از ویتامین های A و E است که به کاهش رنگدانه ها کمک کرده و همزمان پوست را تغذیه می کند.
نحوه استفاده:
مقداری روغن بادام را گرم کرده و ۲-۳ قطره را روی محل مورد نظر ماساژ دهید. اجازه دهید حداقل یک ساعت و حداکثر کل طول شب را روی پوستتان بماند تا به طور کامل جذب گردد، سپس با آب ولرم بشویید.
از لیموی تازه استفاده کنید
تصور می شود که آب لیمو به دلیل داشتن اسید سیتریک یک ماده سفید کننده طبیعی عالی است. این خاصیت سفیدکننده لیمو می تواند باعث از بین رفتن کک و مک شود. علاوه بر این، محتوای ویتامین C لیمو به رشد سلول ها نیز کمک می کند. ویتامین C از طرفی دیگر خاصیت آنتی اکسیدان دارد که از پوست در برابر اشعه آفتاب محافظت می کند.
نحوه استفاده:
با آغشته کردن پنبه به آب لیموی تازه آن را به مناطق حاوی کک و مک پوست بمالید. اگر پوست شما به آب لیمو حساس است، قبل از استفاده حتما آن را رقیق کنید. بعد از ۱۰-۱۵ دقیقه پوست خود را با آب بشویید. بهتر است این کار را یک یا دو بار در هفته تکرار کنید تا اثرات بهبود بخش آن را مشاهده نمایید.
از ماسک ماست استفاده کنید
اسید لاکتیک موجود در ماست به جلوگیری از فعالیت آنزیم تیروزیناز کمک می کند که تولید ملانین و در نتیجه بروز بیش از حد کک و مک را کنترل می کند.
نحوه استفاده:
مقداری ماست را به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه روی پوست کک و مک ماساژ داده سپس آن را بشویید. برای نتیجه گیری از این درمان، ماسک ماست را حدود یک ماه به طور روزانه و مکرر استفاده کنید.
سرکه سیب
اسید مالیک موجود در سرکه سیب با لایه برداری از سلول های تیره پوست به کم رنگ شدن کک و مک کمک می کند.
نحوه استفاده
یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک قاشق چایخوری عسل مخلوط کرده و روی کک و مک ها بمالید.
پس از گذشت ۱۵-۲۰ دقیقه با آب ولرم بشویید. این کار را به طور متناوب انجام دهید.
زردچوبه
تحقیقات نشان می دهد کورکومین، جزء اصلی زردچوبه ، باعث مهار ملانوژنز می شود. این بدان معنی است که با کاهش رسوب بیش از حد ملانین در پوست از ایجاد کک و مک ممانعت می کند.
نحوه استفاده
یک قاشق چایخوری پودر زردچوبه را با یک قاشق چایخوری آب لیموی تازه مخلوط کرده و خمیر بدست آمده را روی پوست نواحی که کک و مک دارد بمالید، اجازه دهید تا کاملا خشک شود، سپس با آب بشویید. سعی کنید این کار را هفته ای یکبار در طول دوره طولانی مدت انجام دهید.
روغن اوکالیپتوس
روغن اکالیپتوس دارای خواص دارویی متعددی است که یکی از آنها مهار فعالیت تیروزیناز و جلوگیری از سنتز ملانین است که به کاهش هایپرپیگمانتاسیون و یا کک ومک کمک می کند.
نحوه استفاده:
دو الی سه قطره روغن اکالیپتوس را با چند قطره روغن حامل مثل روغن بادام حل کرده و روی قسمت های مختلف پوست بمالید، پس از حدود ۲۰ دقیقه آن را از روی پوست پاک کنید. این کار را یک بار در روز قبل از خواب انجام دهید.
اقدامات خودمراقبتی
برای پیشگیری از بروز هر نوع کک و مک روی پوست، و یا جلوگیری از پیشرفت آنها انجام یکسری نکات خودمراقبتی ضروری است. بهتر است در کنار استفاده از داروهای خانگی ذکر شده در مطلب فوق، مراقبت مناسب از پوست برای کنترل و جلوگیری از بروز کک و مک نیز انجام گیرد. نکات زیر درباره خودمراقبتی می تواند برای شما مفید باشد:
از بیرون رفتن زیر آفتاب به خصوص بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر تا حد امکان خودداری کنید.
در صورتی که بیرون رفتنتان در آفتاب شدید ضروری است، حتما از لباس های ضد آفتاب استفاده کنید. برای مثال به هنگام قدم زدن در فضای باز همیشه لباس های آستین دار بپوشید، پیراهن های یقه دار می توانند به محافظت از پشت گردن شما کمک کنند. برای محافظت از صورت، گردن و گوش های خود کلاه های لبه دار استفاده کنید.
از کرم ضد آفتاب ضد آب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید. سعی کنید تمامی نقاطی از بدنتان که در معرض آفتاب قرار می گیرد را با ضدآفتاب کامل پوشش دهید، این کار را حتی در روزهایی که نور شدید خورشید وجود ندارد، انجام دهید، زیرا اشعه ماورا بنفش همیشه وجود دارد.
از آنجا که ویتامین C در درمان کک و مک مفید است، شما باید غذاهای غنی از ویتامین C مانند مرکبات، کیوی و سبزیجات برگ دار را مصرف کنید.
همچنین می توانید از مرطوب کننده هایی استفاده کنید که کک و مک شما را پوشانده و حاوی SPF نیز باشد.
سوالات رایج در رابطه با کک و مک
آیا کک و مک به ارث می رسد؟
استعداد ژنتیکی عامل مهمی در ایجاد کک و مک است. بنابراین، در صورتی که در هر کدام از والدین شما این مشکل وجود داشته باشد به احتمال زیاد در شما نیز بروز خواهد کرد.
خال ها چه فرقی با کک و مک دارند؟
کک و مک در نتیجه افزایش رنگدانه در چند سلول پوستی در لایه خارجی پوست است. در حالیکه ، خال ها به دلیل افزایش تعداد سلول های تولید کننده رنگدانه، معروف به ملانوسیت، ایجاد می شوند. علاوه بر این، اندازه خال ها بزرگتر و کمی برجسته است. توجه داشته باشید که شما باید خال خود را به طور منظم از نظر رشد یا تغییر شکل ظاهری بررسی کنید، زیرا می تواند نشان دهنده سرطان پوست باشد.
آیا کک و مک دائمی است؟
کک و مک معمولاً با گذشت زمان یا با افزایش سن کمرنگ می شود. همچنین ممکن است در فصل زمستان ناپدید شوند. اجتناب از قرار گرفتن پوست در معرض آفتاب و یا انجام درمان هایی مانند لیزر می تواند به مرور زمان باعث از بین رفتن یا کم رنگ تر شدن کک و مک شود.
و در پایان اینکه، کک و مک به ندرت یک مشکل جدی به حساب می آید زیرا معمولاً با گذشت زمان کمرنگ می شود یا در فصل زمستان از بین می رود و در تابستان دوباره ظاهر می شود. در هر صورت، شما باید پوست خود را از قرار گرفتن در معرض آفتاب بیش از حد محافظت کنید و در صورت مشاهده تغییر یا نگرانی در ظاهر آنها، حتما به پزشک مراجعه کنید