هیدرآدنیت چرکی یا آکنه معکوس یک بیماری پوستی غیر واگیر دار اما مزمن است که با نمایان شدن ضایعات متورم کننده دردناک مشخص می شود، و معمولا در مناطقی از بدن که پوست آن به هم مالیده می شوند از جمله زیر بغل، کشاله ران، زیر سینه ظاهر می شود.
بیماری هیدرآنیت چرکی معمولا در دوران بلوغ شروع می گردند و در زنان بیشتر از مردان شایع هستند. یکی از علل بیماری هیدرآدنیت چرکی انسداد غدد عرق و فولیکول های مو است که منجر به ایجاد ضایعات التهابی در ناحیه آسیب دیده می شود. در صورتی که در خانواده شما چنین مشکلات پوستی مشاهده شده است ممکن است در شما نیز ایجاد گردد چرا که ژنتیک نیز در بروز این بیماری بی تاثیر نیست.
عوامل تحریک کننده هیدرآدنیت چرکی
عوامل زیر مستقیماً باعث بروز این مشکل پوستی نمی شوند، اما قطعاً می توانند در شروع و پیشرفت آن نقش داشته باشند:
- اضطراب و افسردگی
- عدم تعادل هورمونی
- اختلالات گوارشی مانند بیماری کرون و کولیت اولسروز
- سیگار کشیدن
- اضافه وزن
- پوشیدن لباس های تنگ
مراحل پیشرفت بیماری هیدرآدنیت چرکی
هیدرآدنیت چرکی سه مرحله دارد:
- مرحله اول شامل تشکیل جوش های سرسیاه و برجستگی هایی به صورت زیر پوستی است که ممکن است با زخم های اندکی نیز همراه باشند.
- مرحله دوم شامل بروز آبسه های مکرر همراه با زخم و تشکیل سینوس است.
- مرحله سوم از پیشرفت این بیماری بخش وسیعی از پوست را درگیر می کند که چندین مجرای سینوسی در زیر پوست توده ها و آبسه های ایجاد شده را به هم وصل می کند و احتمال وجود چرک نیز در این نواحی وجود دارد.
علائم هیدرآدنیت چرکی
- مشخص ترین علامت هیدرآدنیت چرکی برجستگی های قرمز، ملتهب و دردناک است که همانطور که گفته شد معمولاً در زیر بغل، زیر سینه، باسن، در قسمت داخلی رانها ایجاد می شود.
- گاها ظاهر شده و گاها محو می شوند
- خارش یا سوزش
- خروج مایع چرکی از محل
- گسترش آن از طریق تونل هایی که در زیر پوست ایجاد می شوند
- تغییر رنگ پوست محل آسیب دیده
- باقی گذاشتن اسکار
درمان هیدرآدنیت چرکی
برای اینکه از عوارض جانبی و نارحتی های حاصل از مشکل پوستی هیدرآدنیت چرکی پیشگیری نمایید بهتر است هر چه سریعتر به دنبال یافتن راههای درمان هیدرآدنیت چرکی باشید. موارد زیر گزینه های درمانی این عارضه پوستی هستند:
درمان های موضعی
قطعا چندین روش درمانی از جمله درمان های موضعی، درمان های دارویی و درمان های خانگی برای بهبود هیدرآدنیت چرکی وجود دارد، به عنوان درمان های موضعی استفاده از لوسیون ها و شوینده های ضد باکتری برای جلوگیری از گسترش عفونت روی پوست پیشنهاد می گردد. رتینوئیدهای خوراکی و موضعی نیز برای مهار فعالیت غدد سباسه و کاهش کراتینه شدن غیرطبیعی تجویز می شوند. رتینوئیدها ترکیبات مشتق شده از ویتامین A هستند که به بازسازی پوست و مهار التهاب ناشی از هیدرآدنیت چرکی کمک می کنند.
استعمال برخی از آنتی بیوتیک های موضعی مثل کلیندامایسین همراه با بنزوئیل پراکسید باعث مهار رشد بیش از حد باکتری ها روی پوست شده و با کنترل کردن عفونت روند بهبود و درمان هیدرآدنیت چرکی را تسریع کنند. توجه داشته باشید که استفاده از این عوامل ضد باکتری می توانند پوست شما را به شدت خشک کند، بنابراین باید بعد از آنها حتما از مرطوب کننده مناسب استفاده کنید.
درمان های دارویی هیدرآدنیت چرکی
یکی از درمان های دارویی هیدرآدنیت چرکی مصرف قرص های هورمونی مانند داروهای ضد بارداری خوراکی است. این دارو در اصلاح عدم تعادل هورمونی که خود یکی از علل ایجاد یا تشدید علائم هیدرآدنیت چرکی می باشد، بسیار موثر عمل می کند.
استروئیدهای خوراکی یا داخل وریدی نیز به کاهش التهاب که باعث تحریک پوست و تشدید علائم هیدرآدنیت چرکی می شود، کمک می کند. توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از استروئیدها باعث نازک شدن پوست می شود و ممکن است از راه های دیگر به بدن آسیب برساند، بنابراین مهم است که به دوز تجویز شده توسط پزشک پایبند باشید.
در صورتی که هیدرآدنیت چرکی در مراحل اولیه خود و عاری از عفونت باشد می توان آن را با تزریق کورتیکواستروئید درمان کرد. در این روش استروئید مستقیماً به ضایعه تزریق می شود تا التهاب را سرکوب کرده و ناراحتی را تسکین دهد.
جراحي هیدرآدنیت چرکی
الکتروسرجری: شامل استفاده از حرارت الکتریکی کنترل شده برای حل و از بین بردن ضایعات هیدرآدنیت چرکی است.
برداشتن (بریدن) ضایعات و پیوند پوست: شامل برداشتن مناطق وسیعی از پوست آلوده و بافت اسکار و جایگزینی آنها با پوست سالمی است که از قسمتی از بدن برداشته شده است.
جراحی لیزر :یک روش کم تهاجمی است که در آن ضایعات با قرار گرفتن در معرض پرتو لیزر بخار می شوند.
تغییر سبک زندگی برای کنترل هیدرآدنیت چرکی یا آکنه معکوس
- یکی از علل بیماری هیدرآدنیت چرکی پوشیدن لباس های تنگ دوخته شده از پارچه های زبر است، بنابراین بهتر است برای کاهش علائم هیدرآدنیت چرکی و یا پیشگیری از بروز آن از پارچه های نرم و لباس های گشاد استفاده کنید که به بدن شما نچسبد و باعث تعریق بیشتر بدن نشود.
- از پزشک خود در مورد گزینه های ایمن رفع موهای زائد، به ویژه برای زیر بغل و ناحیه تناسلی خود بپرسید، تا از تشکیل آکنه و بروز هیدرآدنیت چرکی در این نواحی ممانعت نمایید.
- در رژیم غذایی خود مواد سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ را بگنجانید، امگا ۳ به مهار التهاب جهت تسکین پوست تحریک شده کمک می کند. برخی از بهترین مواد غذایی به منظور بهبود یا درمان هیدرآدنیت چرکی شامل انواع توت ها، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، سبزیجات سبز برگ، گردو و غذاهای دریایی مانند ماهی آزاد، ماهی تن و ماهی خال مخالی است.
- سعی کنید پوست خود را همیشه خشک و بدون عرق نگه دارید تا از ایجاد ضایعات جدید جلوگیری شود.
نکاتی مهم برای جلوگیری از بروز بیماری هیدرادنیت چرکی
با رعایت نکات زیر از بروز هیدرآدنیت چرکی جلوگیری کنید:
- کاهش وزن مازاد بدن به منظور از بین بردن چین و چروک های پوستی، که به طور ناخواسته باعث کاهش مالیدن بخش های مختلف بدن بهم، کاهش ترشح عرق و کاهش خطر رشد باکتری ها می شود که همگی جزء عوامل تحریک کننده هیدرآدنیت چرکی هستند. درست که کاهش وزن از راههای درمان هیدرآدنیت چرکی نیست ولی تا حدودی می تواند از گسترش این بیماری به نواحی دیگر بدن ممانعت کند.
- از اصلاح در نزدیکی جوش های بدن خودداری کنید زیرا تیغ می تواند پوست را تحریک کند. لیزر موهای زائد جایگزین مطمئن تری است، اما قبل از استفاده از هرگونه تکنیک رفع موهای زائد، باید با متخصص پوست خود مشورت کنید.
- مصرف کردن سیگار یا هر نوع ماده مخدر دیگر می تواند علایم هیدرآدنیت چرکی را بدتر کند.
- سطح استرس خود را با حفظ خود در محیطی آرام کنترل کنید. مدیتیشن یا حتی ۱۵ دقیقه که برای خود صرف کنید را در نظر بگیرید. هرچه آرامش بیشتری داشته باشید، علائم شما بهتر و سریعتر بهبود می یابد.
- از کارهایی که باعث تعریق زیاد می شوند، از جمله فعالیت بدنی شدید، قرار گرفتن در معرض تابش شدید آفتاب به ویژه در تابستان، یا نشستن بیش از حد نزدیک شومینه یا بخاری خودداری کنید تا از بروز هیدرآدنیت چرکی تا حدود زیادی ممانعت کنید.
عوارض ناشی از هیدرآدنیت چرکی
در صورتی که درمان هیدرآدنیت چرکی را به تعویق بیاندازید ممکن است عوارض زیر در شما بروز کند:
استرس روانی: این وضعیت می تواند سطح اعتماد به نفس شما را مختل کند.
سلولیت : سلولیت یک نوع شدید عفونت است که هنگام حرکت باکتری ها از سطح به لایه های عمیق تر پوست ایجاد می شود و ممکن است به صورت موضعی یا سیستمیک گسترش یابد.
فعالیت محدود : هنگامی که ضایعات در زیر بغل یا در قسمت داخلی ران ایجاد می شوند قطعا به دلیل درد ناشی از آنها حرکات شما محدود خواهد شد.
سرطان پوست: این عارضه بسیار نادر است اما در صورتی که به صورت طولانی مدت هیدرآدنیت چرکی بدون درمان باقی بماند می توان منجر به سرطان پوست شود.
زخم شدن پوست
درگیری لنفاوی و ورم لنفاوی
به عنوان سخن آخر باید بگوییم که هیدرآدنیت چرکی یک بیماری پوستی است که آبسه های دردناک و عمیقی را در مناطقی ایجاد می کند که پوست به هم ساییده میشود. و برای درمان آن بهتر است در مراحل اولیه بیماری اقدام نمایید تا منجر به بهبود سریعتر و آسانتر با حداقل آسیب پوستی شود در غیر اینصورت می تواند راه را برای عوارض جدی هموار کند.